Modern management sciences cope with serious epistemological problems, which are the result of the lack of critical autoreflection in this sciences. This situation especially aplies to the conception and knowledge of organizational culture, where we can recognize a kind of epistemological and cognitive crisis connected with the dominance of one-sided, functionalistic and instrumental approach in the scientific discourse. Knowledge and epistemological assumptions about organizational culture are significant for the quality and the way of analyzing and managing the organization as a kind of complex entity constituted by a human activity. That is why the main subject of this work is the critical reflection about epistemological assumptions about organizational culture - reflection which is conducted in the perspective of "Critical Management Studies". This reflection is strongly focused on denaturalization of the functionalistic paradigm in management sciences in order to constitute an emancipatory perspective. Using deepened theoretical research, the specificity of critical approach in management studies was shown, consequences of functionalistic and emancipatory approach to the organizational culture, and educational conditions upon which there is a possibility to socialize managers to the emancipatory way of participating in the organizational culture. Using empirical research based on the critical analysis of the text and discourse, an epistemological profile and popularity of the conception of organizational culture in Polish and Western discourse was shown. In this work the analysis of Polish and English-language literature was used and it covered mainly scientific books and journals.

Nauki o zarządzaniu borykają się z poważnymi problemami o charakterze epistemologicznym, które wynikają z braku rozwiniętej autorefleksji krytycznej nad podstawowymi założeniami poznawczymi konstytuującymi produkcję wiedzy w tych naukach. Sytuacja ta szczególnie dotyczy koncepcji kultury organizacyjnej, w której zauważalny jest postępujący kryzys poznawczy wynikający z jednostronnego, funkcjonalistycznego i instrumentalnego traktowania kultury w dyskursie naukowym. Wiedza, w tym założenia epistemologiczne dotyczące kultury organizacyjnej mają charakter kluczowy dla jakości i sposobu diagnozy organizacji jako złożonego bytu konstytuowanego przez działalność ludzką, jak i w perspektywie jakości i sposobu zarządzania organizacją spełniającą określone cele. Dlatego przedmiotem doktoratu jest - prowadzona z perspektywy nurtu krytycznego w naukach o zarządzaniu ("Critical Management Studies") - krytyczna refleksja nad założeniami poznawczymi konstytuującymi wiedzę dotyczącą zarządzania kulturą organizacyjną. Refleksja ta szczególnie ukierunkowana jest na denaturalizację w kierunku perspektywy emancypacyjnej tych koncepcji dotyczących kultury organizacyjnej, które osadzone są na paradygmacie funkcjonalistycznym. Na mocy pogłębionych badań teoretycznych określono specyfikę nurtu krytycznego jako nowatorskiego obszaru badań w naukach o zarządzaniu, ukazano konsekwencje wynikające z funkcjonalistycznego i emancypacyjnego podejścia do kultury organizacyjnej i zarządzania nią, a także wskazano warunki konieczne do urzeczywistnienia w procesie nabywania i przekazywania wiedzy na płaszczyźnie edukacji menedżerskiej możliwości wdrażania jednostek do emancypacyjnego funkcjonowania w kulturze organizacyjnej. Ponadto na mocy badań empirycznych wykorzystujących metodę krytycznej analizy tekstu i dyskursu określono profil epistemologiczny dotyczący kultury organizacyjnej w polskim i zachodnim dyskursie nauk o zarządzaniu oraz popularność tej koncepcji w obu dyskursach. W pracy wykorzystano analizę polsko- i anglojęzycznej literatury przedmiotu obejmującą publikacje zwarte i ciągłe, głównie prace naukowe.